Τετάρτη 28 Απριλίου 2010

Μεταπασχαλινές Εξορμήσεις Μέρος 4ο: Πηγές Σαραντάπορου

9 Απριλίου και αισίως βρισκόμαστε στην 4η μέρα της μεταπασχαλινής μας εκδρομής καγιάκ. Το πρωινό μας βρίσκει στο μπουφέ του ξενοδοχείου Γεφύρι στη Κόνιτσα, που φέτος το βρίσκουμε ανανεωμένο, με την ανακαίνηση που είχε ξεκινήσει στα δωμάτια το προηγούμενο χρόνο, να έχει επεκταθεί και στους κοινόχρηστους χώρους. Δίπλα στη τραπεζαρία έχουν εγκατασταθεί δύο υπολογιστές συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, οπότε είχαμε και την ευκαιρία να μπούμε στο google maps και να ερευνήσουμε το ποτάμι - στόχο που μόλις χθες αποφασίσαμε, το δασωμένο φαράγγι στις πηγές του Σαραντάπορου, πάνω από τη Κόνιτσα, στο Γράμμο.

Πριν ξεκινήσουμε για το σημερινό ταξίδι και όσο οι υπόλοιποι μεταφόρτωναν σκάφη στα αυτοκίνητα, πετάχτηκα μέχρι το "πραγματικό" γεφύρι, το πέτρινο στολίδι της Κόνιτσας που γεφυρώνει αιώνες τώρα τον Αώο. Η μεταλική στρατιωτική γέφυρα Bailey που του κράταγε αδελφική παρέα τα τελευταία χρόνια, έχει πλέον απομακρυνθεί και το γεφύρι στέκεται ξανά μόνο, να παντρεύει τις δυο όχθες του φαραγγιού.



Ανεβαίνω το απότομο κατάστρωμα με τις γυαλισμένες απ' το καιρό κροκάλες και στέκομαι στο ψηλότερο σημείο. Το χτιστό παραπέτο με τα παλιά κάγκελα δεν προστατεύει και πολύ μια πτώση, γι αυτό και όταν φύσαγε πολύ, το καμπανάκι που ακόμα υπάρχει από κάτω, χτύπαγε για να προειδοποιεί τους διαβάτες να προσέχουν.


Σήμερα ο καιρός είναι γλυκός. Ότι πρέπει θα ήτανε για τα παιδιά με τα σακίδια που επιστρέφουν από το χωματόδρομο δίπλα στο φαράγγι. Κάπου στη φύση θα περάσανε τη νύχτα και τώρα γυρνούν, όπως καταλαβαίνω απ' τα νυσταγμένα ακόμα πρόσωπα κάποιων και τα βαριά μπουφάν που κρέμονται απ' τα σακίδιά τους. Περνούν τη ξύλινη "πύλη" της εισόδου του Εθνικού Δρυμού Βίκου - Αώου, η πινακίδα του οποίου είναι πεσμένη δίπλα στο έδαφος. Χαρακτηριστική εικόνα της εγκατάλειψης των προστατευομένων περιοχών της Ελλάδος, που εκτός από εξαιρετικά λιγοστές σε αριθμό και έκταση, έχουν το κακό να διαχειρίζονται από Αρχές χωρίς θεσμοθετημένη ισχύ, χωρίς μέσα, ουσιαστικά αδύναμες.


Ο μεγάλος υδροείκτης στο χτίσμα της αριστερής όπως κατεβαίνει το νερό όχθης, δείχνει 1.50μ. Μάλλον βλακεία κάναμε που δε μπήκαμε στο κάτω κομμάτι...



Επιστρέφοντας στο ξενοδοχείο, τα παιδιά είχαν τελειώσει με τα φορτώματα και ήταν έτοιμοι να ξεκινήσουμε. Πήραμε το δρόμο Κόνιτσα - Κοζάνη, ανεβαίνοντας τις ανηφορικές στροφές που μας χάρισαν μια μοναδική θέα στο κάμπο της Κόνιτσας και την έξοδο του φαραγγιού του Αώου, με τις επιβλητικές κορφές της Γκαμήλας από πάνω του, άγρυπνους φρουρούς. Δυο ποδηλάτες, όρθιοι στα πετάλια είχαν πάρει ρυθμό για να βγάλουν τη μακριά ανηφόρα πάνω στα βαρυφορτωμένα ποδήλατά τους. Και λέμε πως εμείς είμαστε τρελοί...

Σε λίγο φάνηκε κι ο Σαραντάπορος. Αριστερά η οροσειρά του Γράμμου, δεξιά του Σμόλικα. Στο κομμάτι αυτό η κοίτη του ποταμού είναι πολύ πλατιά και ο δρόμος ελλίσεται. Κοντά στη διασταύρωση για Πύργο, η άσφαλτος έχει κομματιαστεί από μια ενεργή καθίζηση στη περιοχή. Από κάτω, στο κομμάτι του ποταμού που τρέχει, έχει δημιουργηθεί ένα boulder garden, το οποίο αναλόγως το νερό φτάνει τον 3ο έως 4ο βαθμό δυσκολίας

 Επάνω το σπασμένο κομμάτι του δρόμου, το οποίο έχει εδώ και χρόνια δημιουργήσει το "βραχόκηπο" στο Σαραντάπορο




Όσο ανεβαίνουμε το δρόμο προς Κοζάνη, συναντάμε αρκετά απ' τα ρέματα που ενισχύουν τον Σαραντάπορο. Στα δεξιά το ρέμα της Αγίας Παρασκευής ή Κερασοβίτικος, ένας επίσης πλωτός αγριοπόταμος συνεχόμενης δυσκολίας 2ου-3ου βαθμού (ένα δυο σημεία ένα κλικ πιο δύσκολα), στον οποίο έχει ήδη κατασκευαστεί ένα υδροηλεκτρικό, κάτω απ' το Κεράσοβο (φωτό κάτω).


Ευτυχώς προλάβαμε με τον Καγιάκερ και κάναμε το 2005 μια απ' τις τελευταίες ολοκληρωμένες καταβάσεις, πριν "κλείσει" το πάνω κομμάτι.

Ο Καγιάκερ στον Κερασοβίτικο το 2005

Άλλα δυο υδροηλεκτρικά σχεδιάζονται στον Κερασοβίτικο (για να είναι πλήρως εκμεταλεύσιμος ενεργειακά, μη και χάσουμε τίποτα...)



Εκτός απ' το τμήμα των καταρρακτών (φωτό επάνω), που χάνει πλέον τα νερό του απ' το κατασκευασμένο έργο, ένα ακόμη υδροηλεκτρικό στο κάτω - και κυρίως πλεύσιμο - τμήμα του είναι στο στάδιο κατασκευής, ενώ ακόμα πάνω απ' την Αγία Παρασκευή, είναι στο στάδιο αξιολόγησης. Δείτε στο χάρτη των σχεδιαζομένων υδροηλεκτρικών στη περιοχή, τόσο τα έργα στο Κερασοβίτικο, όσο και στον Σαραντάπορο.

(Κλικ επάνω στην εικόνα για μεγαλύτερη διάσταση)

Τέλος παρένθεσης και στο δρόμο μας πάλι. Άλλο ένα μεγάλο ρέμα κατεβαίνει από τα Μαστροχώρια (φωτό κάτω), ενώ πιο ψηλά, μπαίνουμε σ' ένα φαράγγι οφυόλιθων - δυσκολίας 2ου - 3ου βαθμού κατά τον Bettinger. Έχουμε πια αφήσει την Ήπερο και μπαίνουμε στη Μακεδονία.


Μετά το φαράγγι φτάνουμε στη γέφυρα του Σαραντάπορου που περνά πάνω απ' το βόρειο κλάδο του, τις πηγές που έρχονται απ' το Αρρένες Γράμμου (φωτό κάτω).





Απ' τ' ανατολικά και το Ζουζούλι, έρχεται ο φιδογυριστός Ζουζουλιώτης. Παίρνουμε το δρόμο αριστερά κι αρχίζουμε την ανάβαση προς τις πηγές του Σαραντάπορου, κοντά στο χωριό Πεύκος. Από την άλλη πλευρά του βουνού κυλά ο Αλιάκμονας που πηγάζει απ' την ίδια περιοχή.
Το τοπίο είναι παράξενο. Τα βουνά χαμηλά και δασωμένα, αλλά η γεωλογία τους ιδιαίτερη, με το γκρίζο φλύσχη να σκεπάζει με τ' αποσαθρωμένα του κομμάτια τις βουνοπλαγιές.



Τα νερά εδώ είναι λιγοστά και για κάποιο λόγο θολωμένα. Κάποιο μηχάνημα θα δουλεύει πιθανότατα στη κοίτη πιο ψηλά. Ανηφορίζουμε πιο πάνω να δούμε το "δασωμένο φαράγγι" που περιγράφει ο Bettinger στο Greco. Ας ελπίσουμε πως θα 'ναι στενό, ώστε να 'ναι και πλεύσιμο με τόσο λίγο νερό.

Άποψη του Σαραντάπορου μετά τη Χρυσή

Περνάμε τη Χρυσή και φτάνουμε στο Πευκόφυτο. Εδώ, κάποιες πηγές που συναντάμε μόλις βγαίνουμε απ' το χωριό, διπλασιάζουν τα νερά του Σαραντάπορου. Δηλαδή... τι νερά θα βρούμε από δω και πάνω; Που πάμε βρε παιδιά - κι αρχίσαν οι γκρίνιες του τύπου "Εγώ σας το λεγα να πηγαίναμε Βοϊδομάτη" ή "Έπρεπε να πάμε Πηγές Αλιάκμονα..." ή "μια χαρά θα ταν ο Αχέροντας, τι το θέλαμε να τραβηχτούμε εδώ πάνω...", κλπ κλπ

Παρά τις γκρίνιες εκατέρωθεν, συνεχίσαμε προς την είσοδο, τη γέφυρα που πάει προς Κοτύλη. Κάτω μας βλέπαμε που και που εικόνες του ποταμού. Το φαράγγι ήταν πράγματι δασωμένο και στενό και το νερό αν μη τι άλλο, έδειχνε να τρέχει... όχι πολλά πράγματα αλλά έτρεχε...

Φτάνωντας στην είσοδο, υπολογίσαμε να έχει 1-2 κυβικά (κάτι σε Κότσαλο μου θυμίζει...) και μια και φτάσαμε ως εδώ, είπαμε να το "γράψουμε".



Λουκό και Θωμό (Αααα... δεν σας είπα πως είχαμε και νέες αφίξεις χθες το βράδυ; Βέβαια... Οι κύριοι κύριοι Παναγόπουλος και Θωμόπουλος έφτασαν ξημερώματα - λόγω μεγάλης στάσης σε κεμπαμπτζίδικο στα Γιάννενα - και ενσωματώθηκαν στο team, αλλαγές στους Ζιάκα και Κονίδη που είχαν άλλες υποχρεώσεις και εγκατέλειψαν...) ξεκίνησαν ν' αφήσουν ένα αυτοκίνητο στην ενδιάμεση έξοδο στο Πευκόφυτο, εκτός αν έβλεπαν πως τα νερά άξιζαν να συνεχίσουμε πιο κάτω.

Οι υπόλοιποι εκμεταλευτήκαμε το χρόνο για να κάνουμε ένα μποτοξάκι στο καημένο το G-Ride που χε να μπει σε ποτάμι καμιά τριετία και το μπάλωμα στη "λειωμένη" απ' τη χρήση (πάνω από 100 καταβάσεις) γάστρα του ήθελε λίγο φρεσκάρισμα.


Έτσι ο Μπουρλέκας είπε να κάνει ένα μπάλωμα με ασφαλτοταινία, παρουσία του μαιτρ του είδους Παναγόπουλου, μήπως πάρει και πιστοποίηση καγιακο-φαναρτζή επιπέδου Β'




Είχε πάει πια μεσημεράκι όταν μπήκαμε στα σκάφη. Τα πρώτα μέτρα ήταν και τα πιο δύσκολα, μια και το νερό ήταν ρηχό, χωρίς να δίνει καθαρές γραμμές και πολλά πεσμένα δέντρα εμπόδιζαν τη δίοδο και μας ανάγκαζαν να βγαίνουμε συχνά να μεταφέρουμε τα σκάφη.



Κι ένα βιντεάκι απ' την εκκίνηση


Σε κάποια περίπτωση όπου ένα δέντρο έκλεινε το μεγαλύτερο μέρος του περάσματος, εκτίμησα πως θα μπορούσα να ελιχθώ και να περάσω από κάτω. Δυστυχώς οι υπολογισμοί μου δεν ήταν και οι καλύτεροι και ενώ μπόρεσα με το μικρό G-Ride κι έπιασα το αντίρευμα πάνω απ' το οριζόντιο κλαρί, η πρύμνη μου έμεινε στο ρεύμα και κύλησα προς τα πίσω. Το κουπί μου έμεινε πάνω απ' το κλαρί ενώ εγώ αναποδογύρισα και πέρασα από κάτω. Για τα επόμενα 10-20 μέτρα, ταξίδευα ανάποδα με τα χέρια μου να προσπαθούν να βρουν πάτο για να στηριχθώ. Μάλλον πρέπει να ξεσκονίσω το hand roll μου. Κάποια στιγμή βρήκα με τον ώμο σ' ένα βράχο και κατάφερα να τον σπρώξω και να γυρίσω προς την επιφάνεια. Εκεί βρήκα σε κάτι κλαδιά για να ξαναανατραπώ, αλλά αυτή τη φορά κοντά σ' ένα έντυ στην όχθη, όπου μπόρεσα να πιαστώ απ' τα βράχια και να επαναφέρω το σκάφος απ' τη καλή. Κάπου εκεί έφτασε κι ο Μπουρλέ ο οποίος είχε δει το συμβάν και είχε τρέξει απ' την όχθη να με βοηθήσει. Όλα καλά, τη γλυτώσαμε με μερικές γρατζουνιές στα χέρια κι ένα μόλοπα στον ώμο. Πάλι καλά που δε χάσαμε το κουπί... (κάτι σε Μόρνο μου θυμίζει αυτό...)



Τα δέντρα συνέχισαν να μας ταλαιπωρούν, αλλά κάποια μικρορέματα ανέβασαν κάπως τη στάθμη από οριακή σε χαμηλή. Το ποτάμι κυλούσε σε μια βράχινη κοίτη από φλύσχη-ηλιόλιθο, που πάνω απ' το νερό είχε τριφτεί και μετατραπεί σε γκρίζα σκόνη. Η φύση γύρω μας ήταν πράγματι ωραία και σχεδόν παρθένα, με τα δέντρα να φτάνουν μέχρι το ποτάμι.


Χάρης Λουκόπουλος (επάνω) και Σπύρος Παναγόπουλος (video κάτω)







Επάνω ο Χάρης σ' ένα μικρό περασματάκι και κάτω...
... ο Γιάννης σε video απ' το ίδιο πέρασμα



Ο Σπύρος σ' ένα χαρακτηριστικό σημείο αναφορικά με τη φύση του ποταμού


και ο Χάρης περνώντας κάτω από ακόμη ένα απ' τα πεσμένα δέντρα

ενώ ο Σπύρος περιμένει εκ του ασφαλούς να δει αν τα "μπιφτέκια" θα γίνουν "σουβλάκια"

Στη διαδρομή συναντήσαμε 3 ή 4 ξύλινες πεζογέφυρες, φτιαγμένες με κορμούς. Με κορμούς ήταν φτιαγμένα και τα βάθρα τους στη χάμηλή χωμάτινη όχθη, κάτι που δεν έχουμε συναντήσει σε τέτοια συχνότητα σε άλλο ποτάμι. Από ζωή, είδαμε μόνο κάποιες μάυρες νερόκοτες.

Στο ύψος του Πευκόφυτου, το ρέμα που προαναφέραμε πέφτει ορμητικά στο Σαραντάπορο, διπλασιάζοντας τουλάχιστον τη ροή του. Από εκεί και μετά όμως δεν έχουμε πολύ μέχρι τη γέφυρα που έχουμε αφήσει τ' αυτοκίνητο. Με την πρόσθετη ροή, τα τελευταία 200 - 300 μέτρα είναι πολύ ευχάριστα, αλλά απ' τη γέφυρα και μετά το φαράγγι ανοίγει και στη διευρυμένη κοίτη το νερό μοιράζεται σε περισσότερες ροές. Καλώς κάναμε λοιπόν και σταματήσαμε εδώ. Ϊσως κάποια άλλη φορά, με καλύτερο νερό να κάνουμε και το υπόλοιπο.

Στην έξοδο, παρατημένες στην απαξίωση και τη φθορά του χρόνου, κάποιες παλιές εγκαταστάσεις πιθανότατα ιχθυοκαλιέργειας. Αλλάζουμε και χαλαρώνουμε μασουλώντας ότι παστέλια και γκοφρέτες μας είχαν μείνει, μέχρι ο Χάρης κι ο Δημήτρης να πάνε να φέρουν τ' αυτοκίνητο απ' την είσοδο.

Επόμενη στάση μας, το φημισμένο μαστροχώρι της Πυρσόγιαννης. Απ' τη Πυρσόγιαννη και τ' άλλα μαστροχώρια της περιοχής, έφευγαν τα μπουλούκια με τους μαστόρους της πέτρας, για να φτιάξουν γεφύρια, εκκλησιές, αρχοντικά, σε όλη την Ελλάδα αλλά μέχρι και την Ευρώπη.

T' όμορφο μαστροχώρι της Πυρσόγιαννης.

Δυστυχώς, η πολλή δουλειά δε τους άφησε χρόνο να φροντίσουν και το δικό τους το χωριό, για την αναστύλωση του οποίου φρόντισαν Έλληνες και ξένοι φίλοι της τέχνης.


Τα περισσότερα σπίτια κλειστά - σύνηθες φαινόμενο στη περιοχή - αλλά η ταβέρνα στη πάνω πλατεία ήταν ανοικτή οπότε και κάτσαμε.


Οι παραγγελίες λίγο πολύ γνωστές, αλλά θ' αφήσω τον αρμόδιο να μας τις περιγράψει, μεταφέροντας το σχετικό απόσπασμα απ' το Tasting of Adventures in Greece

"...ξεκινήσαμε για μία βόλτα στα Μαστοροχώρια και τι πιο αντιπροσωπευτικό από την ξακουστή Πυρσόγιαννη που αν και τα μαστόρια της, τα γνωστα μπουλούκια έκτισαν γεφύρια και σπίτια σε όλο τον κόσμο εν τούτοις τα σημερινά χρόνια από όσο γνωρίζω το χωριό αναπαλαιώθηκε από εθελοντικές οργανώσεις (Έλληνες και ξένους).

Ο Νίκος ποζάρει δίπλα στους ποζάροντες Πυρσογιαννήτες μαστόρους. Εικόνες από μιαν άλλη εποχή, όπου οι Έλληνες έκαναν τη τύχη τους μακριά απ' τη πατρίδα. Λέτε να ξαναθυμηθούμε τα παλιά;



Μετά από μία σύντομη φωτογραφική περιήγηση κάτσαμε στην πάνω γειτονιά στην ταβέρνα ξενώνα του χωριού. Εδώ προσκυνήσαμε στο θεϊκό κεμπάπ χοιρινό , το γαλοτύρι , το τσουκνιδόριζο, την τηγανιά (light και σβησμένη με κόκκινο κρασί), ωραία χορτόπιτα καλό κόκκινο κρασί και πολλές σαλάτες. Τιμή 18 ευρώ το άτομο μάλλον λόγω των σπεσιαλιτέ.


Λουκό επί το έργο...
 

Το βράδυ επιστροφή στην Κόνιτσα για παγωτάκι στην πλατεία και πρωτάθλημα επιτραπέζιου μονοτέρματος ποδοσφαίρου. Νικητές αναδείχθηκαν 1ος Σπύρος Πα, 2ος Δημήτρης Θω και 3ος Χάρης Λου, οι υπόλοιποι 2 της παρέας αποδείχτηκαν εύκολη αντίπαλοι και αποκλείστηκαν νωρίς.




 Εγώ προσωπικά προπονούμαι με την Ειρήνη γιατί είναι από τα αγαπημένα της παιγνίδια στο λούνα παρκ".
 
Εδώ ο Σπύρος επιδίδεται στο άλλο αγαπημένο του σπορ, το superbike (σε ηλεκτρονικό βέβαια) ενώ ο Μπουρλέ του δείχνει πως πλαγιάζουν με γόνατο, ως άλλος Troy Bayliss ή καλύτερα ως άλλος Carl Fogarty (λόγω ηλικίας)
 
Στο επόμενο: Μεταπασχαλινές εξορμήσεις - Μέρος 5ο: Πηγές Βοϊδομάτη



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου