Τετάρτη 4 Μαΐου 2011

Μεταπασχαλινές καγιακοεξορμήσεις στην Ήπειρο. Μέρος 2ο: Αώος

27 Απριλίου 2011. Κόνιτσα. Ποταμός Αώος.


Το πρωινό φως είχε από ώρα πέσει πάνω στις τρεις σκηνές της κατασκήνωσής μας, αλλά κίνηση καμία. Το εγερτήριο στις 8, υπό άλλες συνθήκες θα μας δυσαρεστούσε, αλλά... έχουμε ποτάμι σήμερα! Και τι ποτάμι... Το μεγάλο φαράγγι του Αώου θεωρείται το σημαντικότερο τμήμα ποταμού σε όλη την Ελλάδα. Μπορεί η δυσκολία σε απόλυτα μεγέθη να μην είναι υπερβολική ή απαγορευτική, αλλά η ποσότητα των περασμάτων, το μέγεθος και η συνέχειά τους, αλλά και η απομόνωση του μεγάλου αυτού φαραγγιού, δίνουν μια άλλη διάσταση.


Η στάθμη στο 1.10 στον σωληνωτό υδροδείκτη, στην αριστερή όχθη, λίγο πριν τη τοξωτή γέφυρα. Το νερό καλύπτει όλη την κοίτη του ποταμού σ' αυτό το σημείο. Οι χειμερινές κατεβασιές αλλάζουν την κοίτη πολλές φορές και η εκτίμηση του αν τα νερά είναι πολλά και πόσο πολλά, δεν είναι εύκολη. Με την εμπειρία μας εκτιμήσαμε πως η στάθμη είναι "παλέψιμη" και αφού φτιάξαμε τον καφέ μας και φάγαμε με την ησυχία μας το μεταπασχαλινό πρωϊνό μας (τσουρέκια, κουλούρια, τσουγκριστά αυγά), φορτώσαμε σκάφη κι εξοπλισμό στο Cherokee, ξεκινήσαμε για Παλιοσέλι.

Η διαδρομή πάνω απ' την Κόνιτσα προς Ελεύθερο ήταν όπως πάντα μαγευτική. Οι αλπικές κορφές της Γκαμήλας (Τύμφη 2497μ) στολίζονταν ακόμα με αρκετές χιονούρες, στα λούκια και τις σάρες.

Λίγο μετά τις 11 είμασταν στο Παλιοσέλι, έτοιμοι να ξεκινήσουμε τη κατάβαση. Το υδροηλεκτρικό στο ρέμα του Βρυσοχωρίου που είχε ξεκινήσει να φτιάχνεται πέρυσι είναι ήδη έτοιμο. Ένα διαρκές βουητό που βγαίνει απ' το λευκό κτήριο στην όχθη του ποταμού επιβεβαιώνει τη λειτουργία του.
Ως γνωστόν, στα πρώτα χιλιόμετρα το ποτάμι κινείται ήρεμα, σε χαμηλής κλίσης δασωμένες χαράδρες. Μια γερακίνα σηκώνεται από ένα βράχο μπροστά μας και πετάει κατά μήκος του φαραγγιού, για να χαθεί στην επόμενη στροφή. Τα μικρά ρέματα που συναντάμε δεν φέρνουν και τόσο νερό, αλλά η στάθμη είναι καλή και απ' ότι φαίνεται στα μέτρα μας.


Το πρώτο πέρασμα που σταματάμε πλέον παραδοσιακά, είναι το "Σιφώνι του Βουλγαράκη". Σε χαμηλές στάθμες το νερό σε οδηγεί προς τον λευκό βράχο στα δεξιά του περάσματος ο οποίος είναι κούφιος από κάτω και Συνηθίζει να "μαζεύει" ανυποψίαστους ή παράτολμους καγιάκερς. Σε μέτρια ή ψηλότερη στάθμη, η γραμμή στο κέντρο του περάσματος είναι πιο βατή και καταφέρνεις να μείνεις μακριά απ' το βράχο.


Ο Fernando (επάνω) και ο Σπύρος (κάτω) στο"Σιφωνι του Βουλγαράκη"




Μπαίνουμε για τα καλά πια μέσα στο φαράγγι. Τα περάσματα δεν ξεπερνούν τον τρίτο βαθμό και έχουν λίμνες ηρεμίας αμέσως μετά. Προχωράμε εναλλάξ επικεφαλείς μέχρι που στο βάθος βλέπουμε τα τοιχώματα του φαραγγιού να υψώνονται κάθετα και μεγάλοι ογκόλιθοι, μέχρι και πέντε μέτρα ψηλούς να στέκουν στη μέση του ποταμού.


Μια σκάλα και φθάνουμε στο σημείο που όλο το ποτάμι φαίνεται να χάνεται πίσω απ' τους τεράστιους ογκόλιθους. Όλο; Όχι ακριβώς. Στα δεξιά το νερό έχει ανοίξει ένα μικρό διάδρομο πλάτους μικρότερου από ένα μέτρο. Είναι η είσοδος για το "Κρυφό Δωμάτιο". Προσέχουμε να μην μας παρασύρει το νερό που πέφτει πάνω στο κεντρικό ογκόλιθο και μπαίνουμε στο μικρό διάδρομο.

Η είσοδος στο "Μυστικό Δωμάτιο", μέσα απ' τη λίμνη ηρεμίας λίγο πριν το πέρασμα των "Τριών Πυλών"


Επάνω: Σπύρος Παναγόπουλος κάτω από ένα απ' τα πολλά στολίδια στο "μυστικό δωμάτιο"
Κάτω: Ο Σπύρος ελέγχει το πέρασμα και οι υπόλοιποι αναμένουν οδηγίες στη λίμνη ηρεμίας.


O Fernando και οι αδελφοί Χειμώνες στις "Τρεις Πύλες" παίρνοντας τη δεξιά γραμμή


Το ποτάμι συνεχίζει να μας πιέζει, το ένα πέρασμα μετά το άλλο, αλλά όλη η ομάδα κωπηλατεί σταθερά και δυνατά (ε...κάτι μικροπροβλήματα τα είχαμε, δε λέω) και σύντομα φτάνουμε στο δεύτερο μεγάλο πέρασμα - Την "Κουρτίνα". 

Το πέρασμα της Κουρτίνας βλέποντας το από ανάντι. Αριστερά η διαδρομή του portage.

Πρόκειται για ένα πέρασμα περίπου 100 μέτρα μήκος, με μεγάλους βράχους στη μέση του ποταμού,
πολλαπλές γραμμές που κάποιες οδηγούν σε αδιέξοδα = σιφώνια. Μπορούμε να επιθεωρήσουμε το πέρασμα απ' την αριστερή όχθη, απ' όπου μπορούμε και να κάνουμε portage κάποια τμήματα ή ολόκληρο το πέρασμα.
Αρκετές φορές το πέρασμα έχει καθαρές γραμμές και μπορεί να γίνει ολόκληρο απ' τ' αριστερά, όπου μπορούμε να στήσουμε ασφάλεια στα επικίνδυνα σημεία - κάτι που δε μπορεί να γίνει απ' τα δεξιά, μια και δεν υπάρχει ούτε όχθη ούτε πρόσβαση.

Ένας μεγάλος κορμός, σφηνωμένος κάθετα στη διαδρομή, έκανε το επάνω μέρος του περάσματος επικίνδυνα απαγορευτικό.


Το αρχικό τμήμα του περάσματος της Κουρτίνας. Η συνήθως ελεύθερη αριστερή γραμμή ήταν φραγμένη από ένα κορμό, ενώ η δεξιά γραμμή, πέρναγε δίπλα από ένα σιφώνι.

Ελέγχοντας την τελική πτώση του περάσματος - την ονομαζόμενη "Κουρτίνα"



Επάνω ο Fernando σε μια υποδειγματική κίνηση boof στην Κουρτίνα.
Κάτω ο Ξενοφών σε μια πιο "αεράτη" εκτέλεση.


Επάνω ο Σπύρος Παναγόπουλος, κάτω ο Νίκος Χειμώνας, στην Κουρτίνα



Νίκος Μαυρής στην Κουρτίνα

Το φαράγγι συνεχίζεται απαιτητικό, κυρίως με boulder gardens μέχρι να φτάσουμε κάποια στιγμή στo "Πέρασμα της Αλεξάνδρας"

Σπύρος Παναγόπουλος σ' ένα απ' τα περάσματα μεταξύ "Κουρτίνας" και "Αλεξάνδρας"

Το πέρασμα της Αλεξάνδρας ξεκινά με ένα εκτεταμένο boulder garden που ορίζεται χαρακτηριστικά από ένα μεγάλο αρνητικό ογκόλιθο στην αριστερή όχθη, απ' τον οποίο περνάμε και πιάνουμε έντυ για να ελέγξουμε ολόκληρο το πέρασμα. Αν εξαιρέσουμε το εισαγωγικό αυτό "βραχόκηπο" το κυρίως πέρασμα είναι ένα τεχνικό 4+ με ντελικάτη είσοδο, δυναμική σκάλα δίπλα σε βράχο, στόπερς και κίνδυνο να φύγεις απ' την πάνω μεριά του βράχινου νέυρου, στα δεξιά της σκάλας.


Fernando (επάνω) και Ξενοφών (κάτω) στο πέρασμα της Αλεξάνδρας


Το εισαγωγικό πέρασμα από μόνο του δεν έχει ιδιαίτερες δυσκολίες, αλλά αρκετές φορές, κάποιες γραμμές του κρύβουν παγίδες - ιδιαίτερα προς τα δεξιά όπου είναι αδύνατη η ασφάλεια. Άλλες φορές, κάποια εμπόδια κλείνουν τις πιο ασφαλείς διόδους, ανεβάζοντας όχι τη δυσκολία αλλά την επικινδυνότητα. Ευτυχώς, το portage είναι εύκολο από την αριστερή όχθη, έτσι ώστε να μπούμε με άνεση στο κυρίως πέρασμα το οποίο έχει και το πραγματικά τεχνικό ενδιαφέρον.


Ο Σπύρος ξεκινά από τη λίμνη ηρεμίας για το πέρασμα της Αλεξάνδρας. Κάτω, το εισαγωγικό πέρασμα.


Zoom στο κέντρο της παραπάνω φωτογραφίας. Σφηνωμένο δέντρο σε μια απ' τις πτώσεις του εισαγωγικού περάσματος, με υπολείματα από κλαριά να εξέχουν σπ' το νερό. Ένας απ' τους κρυφούς κινδύνους σ' ένα εκ πρώτης όψεως βατό πέρασμα.
Στα video κάτω, οι Νίκος Χειμώνας, Σπύρος Παναγόπουλος και Νίκος Μαυρής, στο "Πέρασμα της Αλεξάνδρας".



Σε λίγο μια γνώριμη φιγούρα προβάλει απ' την κορυφή της ορθοπλαγιάς, στ' αριστερά μας. Η τριγωνική φιγούρα της σκεπής της Μονής Στομίου, φύλακας άγγελος του φαραγγιού και φυσικά όλων εμάς που το διασχίζουμε. "Βοήθειά μας" κι ένα σταυροκόπημα δεν κάνει καθόλου κακό. Μόλις πριν από λίγο, σ' ένα δήθεν ανώδυνο περασματάκι, μια μικρή κλειστή πτώση που δεν κατάφερα να την περάσω με φόρα, το στόπερ με σήκωσε και με έφερε ανάποδα. Στην προσπάθεια για ρολ, το κεφάλι μου χτύπησε με φόρα το βράχο δίπλα "χαρίζοντάς" μου ένα μεγαλοπρπές καρούμπαλο πάνω απ' το φρύδι. "Είδα τον ουρανό σφοντύλι" όπως θα λέγανε κι οι παλαιότεροι...
Ένα απ' τα πιο ύπουλα περάσματα είναι ακόμα μπροστά μας. Όπως κάθε πέρασμα στον Αώο, που σέβεται τον εαυτό του, έτσι και το πέρασμα της Μονής έχει το εισαγωγικό του κομμάτι. Εδώ το εισαγωγικό πέρασμα είναι μια σκάλα περίπου 30 μέτρα μήκος, στην οποία ακολουθούμε πορεία προς τ' αριστερά, μια και στα δεξιά καραδοκεί ένα "κακό" σκαλί πάνω από ένα λίθινο πύργο.
Στο video κάτω, ο Fernando "χοροπηδά" στην αριστερή γραμμή του εισαγωγικού περάσματος.

Έντυ στη λίμνη και 10 μέτρα μετά, το διαβόητο "Πέρασμα της Διαγωνίου". Μια δυνατή ράμπα που περνά διαγώνια μεταξύ δυο μεγάλων βράχων, αφήνοντας ένα ορμητικό διάδρομο μόλις ενάμισι μέτρο πλάτος. Πως ακριβώς χρίστηκα "μπιφτέκι" εδώ πέρα δε το κατάλαβα. Ακολουθώντας τις οδηγίες του Παναγόπουλου που είχε βγει να το ελέγξει, κατάφερα να χτυπησω μετωπικά στον απέναντι βράχο. Αν είχα αερόσακους θα 'χαν ανοίξει όλοι μαζί. Τα foam που προστατεύουν τα γόνατα από παρόμοιες συγκρούσεις ένοιωσαν σα φύλλα χαρτί και αμέσως μετά, σκοτάδι. Ανάποδα μέσα στο χαμό, προσπαθούσα να κρατήσω το κουπί μου στα χέρια, ενώ οι επιαγκωνίδες είχαν φτάσει στους καρπούς. Το πέρασμα προσπαθούσε να ρουφήξει ότι μπορούσε, αλλά ευτυχώς η δεύτερη προσπάθεια για ρολ ήταν πετυχημένη, βγάζοντάς με απ' το πλυντήριο.

Το φαράγγι ανοίγει σιγά σιγά, αλλά τα περάσματα δεν τελείωσαν, ιδιαίτερα για κάποιους κουρασμένους καγιάκερς... Στο τελευταίο πέρασμα πριν το φράγμα, ένα boulder garden μήκους 100 μέτρων περίπου που καταλήγει σ' ένα λαβυρινθώδες σύμπλεγμα βράχων και μια αριστερή στροφή 90 μοιρών σε τοίχο, δοκίμασε τις αντοχές μου... στο ρολ! Πηγαίνοντας άλλαντάλλων στα τελευταία μέτρα, έπεσα χωρίς φόρα στο λαβύρινθο, βρήκα με την πρύμνη τον τελικό βράχο του περάσματος και αναποδογύρισα στη λίμνη. Έυτυχώς που το πέρασα όρθιος σκέφτηκα, μέχρι που παίρνοντας θέση για ρολ διαπίστωσα πως με είχε κολλήσει ανάποδα στο τοίχο. "Τελευταία φορά που είχα δοκιμάσει το αριστερό ρολ δεν το 'χα καταφέρει..." θυμήθηκα και έσπρωξα τον τοίχο με το κουπί σε μια προσπάθεια να ξεμπλοκάρω. Προσπάθεια για ρολ και μόλις μισή αναπνοή για ν' αποφασίσω πως δεν υπάρχει άλλη χαμένη προσπάθεια. Καλό στήσιμο και όλες οι εφεδρείες σε μια τελευταία προσπάθεια, ευτυχώς πετυχημένη. Στη λίμνη ηρεμίας προσπαθώ να βρω την αναπνοή μου, όταν φθάνουν και οι επόμενοι, που δεν είχαν καν καταλάβει τι έγινε.



Το φράγμα το 'κανα απ' έξω. Αν το ποτάμι προσπάθησε να μου πει κάτι το τελευταία, τότε το λιγότερο που θα μπορούσα να κάνω είναι να παρακάμψω αυτό το πέρασμα που έχει "γράψει" αρκετούς τραυματισμούς - ακόμα και σε παγκοσμίου φήμης καγιάκερς - ανά τα χρόνια.


Σπύρος Παναγόπουλος στο φράγμα της Κόνιτσας


Το κομάτι του Αώου μετά το φράγμα είναι κλασσικό προπονητικό πεδίο, κυρίως για river running αλλά τα τελευταία χρόνια και για slalom. Η δυσκολία του δεν ξεπερνά τον τρίτο βαθμό, αν και αρκετά σημεία χρειάζονται προσοχή μια και το να σε κολλήσει το ρεύμα πάνω σε κάποιο βράχο και να σε αναποδογυρίσει δεν είναι καθόλου απίθανο, ιδιαίτερα με αρκετό νερό σαν το σημερινό.
Γι αυτό και χαρήκαμε ιδιαίτερα όταν είδαμε μαζεμένα κάτω απ' το φράγμα καμιά δεκαριά καγιάκ σλάλομ με τους μικροσκοπικούς αναβάτες τους, αγοράκια και κοριτσάκια που τα περισσότερα δε νομίζω να ξεπερνούσαν σε ηλικία τα 10 χρόνια. Η φωνή τους αντύχησε σίγουρη και χαρούμενη όταν τους είπα περνώντας "γεια χαρά". Το φυτώριο της Κόνιτσας. Η νέα γενιά καγιάκερς που η τύχη τους να προπονούνται στο καλύτερο ποτάμι της Ελλάδος (και ένα απ' τα καλύτερα του κόσμου) είναι σπάνια και ξεχωριστή.
Όσο χάρηκα που είδα την ομάδα των μικρών καγιάκερς με την νεαρή εκπαιδεύτριά τους, να κάνουν μάθημα στο έντυ, άλλο τόσο προβληματίστηκα που είδα κάποια μεγαλύτερα παιδιά, σλαλομίστες κι αυτοί, να προπονούνται στο αμέσως επόμενο έντυ... χωρίς κράνος. Μπορεί να είναι ταλεντάρες και να ξέρουν το ποτάμι καλύτερα απ' όλους μας, αλλά το ποτάμι είναι ορμητικό και γεμάτο βράχια και το να κάνεις καγιάκ εκεί μέσα χωρίς κράνος δε λέγεται μαγκιά, αλλά "άγνοια κινδύνου".

Σε πέντε λεπτά βλέπαμε το πέτρινο γεφύρι της Κόνιτσας και λίγο μετά την κατασκήνωσή μας. Στεγνά ρούχα και βουρ στην πλατεία του χωριού για σουβλάκια με πίτα. Ένα καφεδάκι μετά και το βράδυ αραχτοί στις πολυθρόνες της κατασκήνωσης, κάτω από ένα ουρανό γεμάτο αστέρια, αναπολούμε την πρωινή κατάβαση με μπυρίτσα και φυστίκια αιγινίτικα. Γεμάτοι εικόνες και γλυκιά κούραση θ' αποσυρθούμε στις σκηνές μας. Καληνύχτα Αώε... Καληνύχτα Mary Lou  

Ημέρα 3η: Διστρατιώτης και μέσος Αώος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου